خبرگزاری مهر؛ گروه سیاسی مقام معظم رهبری پس از درگذشت آیت الله ری شهری در پیامی فرمودند: برای آگاهان به ترحم و سلامت روح و مجاهدت مستمر این متدین انقلابی، فقدان ایشان ضایعه ای تلخ و غم انگیز است. تنوع مناطق جنگی این عالم الهی؛ علمی، اخلاقی، انقلابی، سیاسی، اداری، همه با اخلاص و صفا، از او شخصیتی منحصر به فرد ساخته بود.
وی همچنین در سخنانی کوتاه پس از اقامه نماز بر پیکر مرحوم محمد ریاحی گفت: هر خاطره ای که از آقای ریاشهری داریم خاطره خوبی است، جز خیر و خدمت و خیرخواهی از ایشان چیزی نمی دانم.
چهل روز پس از مرگش“دوست خوب” انقلاب تمام شد تصمیم گرفتیم با یکی از اعضای مجلس خبرگان رهبری به بررسی نقش و جایگاه آیت‌الله ری شهری در مسئولیت‌های پس از انقلاب بپردازیم.
وی به نقش برجسته تولیت فقید حرم عبدالعظیم(ع) در عرصه تحقیق و احادیث اشاره می کند و بیان می کند: نقش آیت الله شهری را به حق باید نقش علامه مجلسی دانست! در حالی که علامه مجلسی با عزم و اراده فراوان در صدد احیای مسئله حدیث بود، آیت الله ری شهری به انتشار حدیث در سطح حوزه ها و مراکز دانشگاهی پرداخت.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه علیمه قم در بخشی دیگر از این گفتگو به خدمات مرحوم ری شهری در نمایندگی ولی فقیه در حج و زیارت اشاره کرد و گفت: قبل از مسئولیت ایشان در این حوزه، هدایت حج به صورت سنتی برگزار می شد.» اگرچه اقدامات آن بزرگواران در آن زمان قابل تقدیر است، اما با مسئولیت ایشان شاهد تحولاتی در حوزه حج بوده ایم.
متن گفتگو با آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری به شرح زیر است:
با توجه به اینکه در آستانه چهلمین روز درگذشت آیت الله محمدی ری شهری هستیم، لطفا از خصوصیات اخلاقی و رفتاری ایشان بیشتر برایمان بگویید.
وی با وجود اینکه قبل از پیروزی انقلاب در امور سیاسی حضور فعال داشت که منجر به زندانی شدن ایشان (مرحوم آیت الله ری شهری) توسط شهربانی و ساواک گردید و پس از پیروزی انقلاب نیز مسئولیت های خطیری را بر عهده گرفت که نقش بسزایی داشت. نقش مهمی در حفظ انقلاب و همراهی امام خمینی (ره) داشتند، اما در شرایط مختلف از مباحث علمی و پژوهشی خارج نشدند و در واقع به عنوان یک شخصیت حدیثی شناخته شدند. مراکزی که در این زمینه ایجاد کرده اند و آثاری که آیت الله ری شهری به چاپ رسانده اند، از آثار بی نظیر در بین شیعیان است.
آیت الله ری شهری در انتخاب افراد خوش فکر و همکاران توانمند در عرصه پژوهش بسیار موفق بوده است. او واقعاً در مسئولیت هایی که به او سپرده شده بود درخشید
یکی دیگر از ویژگی های آیت الله ری شهری این بود که در انتخاب افراد خوش فکر و همکاران توانمند در عرصه پژوهش بسیار موفق بود. او همچنین در مسئولیت هایی که به او محول شد واقعا خوش درخشید. او گذشته از مسئولیتی که در اوایل انقلاب بر عهده داشتند، بنیانگذار خدمات قابل توجهی در مسئولیت هدایت و حراست از حرم حضرت عبدالعظیم (ع) بود. وی علاوه بر نظارت بر کارهای تحقیقاتی کمی و کیفی، به تدریس خارج از حقوق نیز پرداخت و از چهره های شاخص مجلس خبرگان رهبری بود.
آیا به فعالیت های مرحوم ری شهری در حوزه حدیث اشاره کردید، در حالی که جامعه او را در مسئولیت های سیاسی اش بیشتر می شناخت، سطح علمی و فعالیت هایی که در این زمینه انجام داد را چگونه ارزیابی می کنید؟
در بیان شخصیت علمی آیت الله ری شهری همین بس که ایشان در چهار حوزه علمیه بزرگ تهران، قم، نجف و مشهد تحصیل کردند و در این چهار حوزه از محضر اساتید بزرگی تا سطح اجتهاد بهره بردند. همچنین ذوق و سوابق علمی و دقت در منابع دینی مانند قرآن و روایات اهل بیت(ع) به آیت الله ری شهری این توانایی را داده است که آثار و کتاب های بسیار ارزشمندی را با ابتکاری در خور تحسین به رشته تحریر درآورد. برخی از آثار او مانند میزان الحکمه هم در داخل و هم در خارج از کشور شناخته شده و مورد قبول بوده و به زبان های مختلف ترجمه شده است.
آیت الله ری شهری در رزومه خود نمایندگی ولی فقیه در حج و زیارت را نیز بر عهده داشتند، در این زمینه چگونه رفتار می شد؟
پیش از تصدی وی در این حوزه، مدیریت حج به صورت سنتی انجام می شد. هر چند اقدام آن بزرگواران در آن زمان ستودنی است، اما با مسئولیت آن شاهد تحولاتی در حوزه حج بوده ایم و مواردی که از آن به یاد دارم عبارتند از: تألیف کتاب هایی که زائران بتوانند از آن استفاده کنند و با آگاهی کامل به حج بپردازند. مدیریت و برنامه ریزی برای روحانیون کاروان و انتخاب افراد بر اساس شایستگی و تأثیرگذاری بر زائران، برنامه ریزی در عرصه بین المللی در ایام حج با اعزام افرادی که امکان ارتباط با زائران سایر کشورها را دارند، تماس با نمایندگی های حج کشورهای اسلامی و تبادل تجارب، افزایش تلاش برای برگزاری حج هبیمی و توجه به مراسم برائت و تجلی معنوی حج، برنامه ریزی نظم و ساماندهی زائران ایرانی و ایجاد امکانات مناسب برای زائران، بهره مندی بیشتر از فیوضات حج، معرفی بیشتر قاریان قرآن. کنفرانس بین المللی مکه و مدینه؛ این ابتکار مورد توجه زائران کشورهای دیگر قرار گرفت و در واقع پاسخی بود به کسانی که ایران اسلامی را به بیگانگی از قرآن متهم می کردند و گاه ما را به تحریف قرآن متهم می کردند. آن کار و این حضور به همه این اتهامات پایان داد و باعث سربلندی ایران اسلامی و حجاج در بین کشورهای اسلامی شد.
مرحوم ری شهری معتقد به خرد جمعی بود و همواره سعی می کرد از بهترین و مجرب ترین افراد استفاده کند
اگر چیزی یادتان باشد مرحوم ری شهری چه ویژگی های مدیریتی دارد؟
از آنچه گفته شد توانایی مدیریتی او به وضوح نمایان می شود. علاوه بر این، مرحوم ری شهری معتقد به خرد جمعی بود و همواره سعی می کرد از افراد مجرب استفاده کند. از این رو در کار پژوهشی پس از مدتی انجام کار به صورت انفرادی، با دعوت از کارشناسان سعی در ارائه کامل و قانع بیشتر داشتند. در آثار دیگر نیز از جمله آستان حضرت عبدالعظیم حسنی، کار به صاحب نظران و صاحب نظران سپرده شد، اما همواره بر کار صحیح نظارت می کردند و با دغدغه دنبال می کردند.
اگر بخواهید آیت الله ریشهری را در یک کلمه معرفی کنید چه می گویید؟
من یک بار در سخنانی گفتم که نقش آیت الله شهری را به حق باید نقش علامه مجلسی دانست! همان گونه که علامه مجلسی با عزم و اراده فراوان در احیای مسئله احادیث تلاش می کرد، آیت الله ری شهری نیز به انتشار احادیث در سطح حوزه ها و مراکز دانشگاهی و بین مردم و اهل بیت عصمت و طهارت پرداخت.