حسین فرقدان کارگردان مستند «از غرق آباد تا جوشن» در گفتگو با خبرنگار مهر در تشریح این مستند گفت: این مستند درباره شهید علی زارع نعمتی است چرا که وی متولد غرق آباد ساوه است و داستان آخرین فیلم به داستان منتهی می شود. «جوچان» و رویارویی با نیروی دریایی آمریکا در آوریل 1967 عنوان فیلم از گالگاباد تا جوچان را گذاشتیم.
وی ادامه داد: شهید زارع نعمتی در همان سال به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و بعد به فوتبال علاقه مند شد.او تا سال 1956 مرد خوبی بود لیبرنو ایتالیا ارسال این شد. پس از جنگ تحصيلات خود را به پايان رساند، چون از سوي رژيم پهلوي به خارج از كشور اعزام شده بودند، احتمال مي رود به دليل انقلاب در ايتاليا بماند، اما با وجود اين احتمال، در زمان جنگ به ايران بازگشت. جنگ اعضای نیروی دریایی در جنگ شرکت کردند.
این مستندساز درباره نحوه شهادت شهید زارع نعمتی نیز توضیح داد: در سال 67 هواپیماهای آمریکایی سکوهای نفتی نصر و سلمان را در ایران بمباران کردند.در همان زمان به زیردریایی «جوشان» گفته شد که به منطقه کمک کند، اما در راه که قرار بود کمک کنند، از سوي نیروی دریایی ایالات متحده توسط تمامی رادارهای دریایی ایران از طریق جنگ الکترونیک محاصره، هشدار و رهگیری می شود. آمریکایی ها تهدید کردند که ناوچه را به ما تحویل خواهند داد. اما کیائو شانچوان اعلام کرد که ما اینجا هستیم تا کمک کنیم، ما با شما جنگی نداریم. با وجود این مذاکرات، آمریکایی ها اصرار داشتند که چوسون را تحویل دهند.
گفت: همینطور زمان جلسه ای بین اعضای ناوچه تشکیل شد و آنها تصمیم گرفتند که تسلیم نشوند و تا آخر بجنگند. این تصمیم آنها دلیل جالبی هم داشت؛ وقتی از فرمانده ناوگان “جوشان” پرسیدم که چرا تسلیم نشدی، استدلالشان این بود که اگر تسلیم آنها شویم، همه کارهای تبلیغاتی برای گرفتن ناوگان را انجام می دهند و گفتند: ادعای استقلال برای ایرانیان تازه انقلاب شده به همین راحتی بود. پستی، ناوچه اش را به ما بدهید. آنها استدلال می کنند که اگر ما تسلیم شویم، وضعیت دولت زیر سوال می رود. این تصمیم زمانی گرفته شد که به همه پیشنهاد شد که در صورت تسلیم شدن می توانند به آمریکا یا عمان بروند و هر زمان خواستند به ایران برگردند، اما با وجود این پیشنهاد، تسلیم می شوند آنها این کار را نکردند و کار منجر به آتش‌سوزی شد. اولین گلوله را آمریکایی ها شلیک کردند.
فرقدان وی ادامه داد: وقتی آمریکایی ها تشخیص دادند ایرانی ها تسلیم نمی شوند، از یکی از هواپیماهای خود به زیردریایی جوشن موشک شلیک کردند و در پاسخ، ایرانی ها یکی از بالگردهای آنها را هدف قرار دادند که باعث فرار آمریکایی ها شد. تبادل آتش از طریق پرتاب موشک بین ناوشکن آمریکایی و زیردریایی ایرانی ادامه یافت.
در توضیح این مستند رویارویی نابرابر نظامیان ایرانی و آمریکایی آمده است: در واقع نظامیان ایرانی روی این ناوچه نیروی زبده ای هستند که توانایی مقابله در این زمینه را دارند. البته وقتی جنگ الکترونیک شروع شده و تمام تکنولوژی و تجهیزات راداری زیردریایی های ایرانی مختل شده، نبوغ و استعداد به تنهایی کافی نیست و باید در اینجا به شور و شوق و اعتماد به نفس این افراد اشاره کنم. مردم این ثمره انقلاب است. این تجربه باعث شد تا برای حفظ کرامت خود تلاش کنند.
وی با اشاره به بازگشت شهید زارع نعمتی به ایران در زمان جنگ، ادامه داد: افراد زیادی بودند که همزمان در خارج از کشور ماندند و در همان مستند یکی از دوستان شهید می گفت همرزمانشان یکی دو نفر بوده است. مردم ایتالیا هم ماندند به ایران نیامدند برای ما بعد از 4 سال وضعیت امروز می بینیم شاید تصمیم عجیبی بود، اما در دهه 60 اوج وطن دوستی شهید بود. اما در دهه 60 حتی در ایران نیز افرادی بودند که از جنگیدن می ترسیدند و ترجیح می دادند در همان شهر بمانند و در صورت نیاز کمک کنند.
فرقدان وی در پایان گفت: چیزی که من را آزار می دهد این است که خانواده شهید زارع نعمتی همچنان منتظر بازگشت او هستند.در این مستند با برادر شهید صحبت کردیم و او گفت می دانیم که علی شهید شده است. اما چون هنوز کار نشده است پیگیری او خانواده اش هنوز تحویلش نداده بودند، با خود می گفتند شاید روزی از جایی به خانه بیاید.این برادر او گفت هنوز یک خط نقره ای در قلبش وجود دارد، به این امید که او برگردد. مادر شهید فقید تا آخرین لحظه منتظر ماند تا احتمالاً فرزندش را به خانه راه دهد.